Być może jesteś dziś samodzielna, świetnie radzisz sobie zawodowo i uchodzisz za osobę, na której zawsze można polegać. Mimo to możesz odczuwać wewnętrzne napięcie, trudność z zaufaniem, nieustanną czujność i niepokój, który trudno nazwać.
Czasem masz wrażenie, że musisz wszystko kontrolować, a jednocześnie nie wiesz, jak odpocząć bez poczucia winy.
Jeśli dorastałaś w domu, w którym jedno z rodziców nadużywało alkoholu – nawet jeśli nie było przemocy czy awantur – to możliwe, że nosisz w sobie doświadczenia, które dziś mają wpływ na Twoje życie.
Nie jesteś sama. To, co nazywamy DDA – Dorosłymi Dziećmi Alkoholików, to nie etykieta, lecz ważna rama, która pozwala lepiej zrozumieć siebie.
Kim są DDA – i dlaczego to ważne, by to rozpoznać?
DDA to osoby dorosłe, które wychowywały się w rodzinach z problemem alkoholowym – zarówno w tych jawnie dysfunkcyjnych, jak i w tych, które z pozoru „dobrze funkcjonowały”.
Często przez lata nie łączą swoich trudności z przeszłością, ponieważ nie doświadczyły przemocy czy zaniedbania w klasycznym sensie.
Jednak to, czego zabrakło – jak stabilność emocjonalna, przewidywalność i bezpieczna obecność dorosłego – może wpłynąć równie mocno, jak to, co się wydarzyło.
Co czuje dziecko w rodzinie z alkoholem?
Dziecko w takim domu uczy się bardzo szybko, że emocje są nieprzewidywalne, a świat – niebezpieczny.
Zamiast zajmować się własnymi potrzebami, zaczyna koncentrować się na otoczeniu, odczytywać nastroje i unikać konfliktów. Czuje, że nie może ufać – ani innym, ani sobie. To, co powinno być fundamentem zdrowego rozwoju – bezpieczeństwo, spójność, akceptacja – zostaje zastąpione lękiem, wstydem i poczuciem winy.
Porozmawiaj z nami!
Jeśli dorastałeś w domu z problemem alkoholowym, umów się na bezpieczną terapię online i zyskaj przestrzeń, by otwarcie mówić o swoich uczuciach oraz otrzymać profesjonalne wsparcie.
Najczęstsze objawy DDA – czyli co może Cię zaniepokoić?
- trudność z odpoczynkiem i byciem „tu i teraz”,
- potrzeba kontrolowania siebie i innych,
- lęk przed odrzuceniem, konfliktem lub porażką,
- przejmowanie nadmiernej odpowiedzialności,
- trudności w bliskich relacjach (unikanie, nadmierne angażowanie się lub uzależnienie emocjonalne),
- wewnętrzny krytyk, który mówi, że „za mało się starasz” lub „nie masz prawa do słabości”.
Z badań (Ackerman, 2002; Woititz, 1983) wynika, że osoby z doświadczeniem DDA częściej zmagają się z lękiem uogólnionym, depresją oraz objawami psychosomatycznymi – takimi jak migreny, napięcia mięśniowe czy zaburzenia snu.
Checklista: Czy jesteś DDA?
Zastanów się, czy poniższe stwierdzenia brzmią dla Ciebie znajomo:
- Czuję się odpowiedzialna za samopoczucie innych.
- Trudno mi prosić o pomoc lub okazywać słabość.
- Rzadko czuję się naprawdę bezpiecznie.
- W relacjach jestem „albo za blisko, albo za daleko”.
- Mam problem z określeniem, czego naprawdę chcę.
- Często przeżywam lęk lub niepokój bez konkretnej przyczyny.
- Czuję, że muszę zasłużyć na uwagę, miłość lub uznanie.
Jeśli te zdania wydają się prawdziwe – warto się temu przyjrzeć. Nie chodzi o to, by się „samozdiagnozować”, ale by zrozumieć, z czego mogą wynikać Twoje schematy reagowania.
Przykład z terapii: Życie Natalii, które wyglądało na idealne
Natalia, 34 lata, zgłosiła się na terapię z powodu chronicznego napięcia, problemów ze snem i niskiej satysfakcji z relacji. Z zewnątrz wyglądało, że ma wszystko: dobrą pracę, stabilny związek, własne mieszkanie. W środku czuła, że cały czas „coś jest nie tak”.
W dzieciństwie jej ojciec pił, ale funkcjonował – nie było przemocy, raczej emocjonalny chłód i nieobecność. Natalia mówiła: „Przecież nic złego się nie działo. Więc czemu czuję się tak, jakbym całe życie żyła na krawędzi?”
Dzięki pracy w terapii CBT nauczyła się rozpoznawać swoje schematy: nadmierną kontrolę, lęk przed odrzuceniem, trudność z odpoczynkiem. Z czasem zaczęła stawiać granice, wybierać odpoczynek bez poczucia winy i otwierać się na relacje, w których mogła być autentyczna – nie tylko „dzielna”.
Poznaj tych, którzy stoją za skuteczną pomocą online
Naszą platformę tworzą ludzie – doświadczeni terapeuci, psycholodzy i mentorzy. Ich wiedza, podejście i osobowość budują atmosferę zaufania i realnego wsparcia. Sprawdź, kto czeka po drugiej stronie ekranu – i zobacz, dlaczego właśnie z nami warto ruszyć dalej.
Dlaczego osoby DDA tak rzadko szukają pomocy?
Wiele DDA przez lata tłumi swoje potrzeby, ponieważ nauczyło się, że „inni mają gorzej”, „trzeba sobie radzić” albo „nic takiego się nie wydarzyło”.
Do gabinetu trafiają najczęściej dopiero wtedy, gdy ciało zaczyna reagować – przez napięcie, lęki, depresję lub wypalenie. Choć nauczyły się przetrwania, nie doświadczyły czegoś znacznie ważniejszego – życia w poczuciu bezpieczeństwa i wpływu.
Terapia CBT dla DDA – na czym polega?
W nurcie poznawczo-behawioralnym (CBT) skupiamy się na schematach myślenia i działania, które powstały w dzieciństwie, ale dziś można je modyfikować.
Terapia pomaga:
- rozpoznawać automatyczne myśli i przekonania,
- wzmacniać kontakt z emocjami i ciałem,
- budować zdrowe granice,
- uczyć się odpoczynku bez winy,
- tworzyć relacje oparte na wzajemności, a nie poświęceniu.
Sesje online dają komfort pracy w znanym otoczeniu i są dobrym początkiem, gdy trudno mówić o przeszłości twarzą w twarz.
Najczęstsze pytania osób DDA
Czy DDA to diagnoza psychiatryczna?
Nie, to raczej opis psychologicznego doświadczenia. Może, ale nie musi, wiązać się z zaburzeniami emocjonalnymi.
Czy terapia online wystarczy?
W wielu przypadkach tak. Terapia CBT online jest skuteczna, dostępna i pozwala na spokojną, systematyczną pracę z przekonaniami i emocjami.
Czy muszę mówić o dzieciństwie?
Nie musisz opowiadać wszystkiego. W CBT pracujemy głównie z tym, co dziś wpływa na Twoje funkcjonowanie, chociaż przeszłość pomaga zrozumieć, skąd te schematy się wzięły.
Czy kiedyś przestanę się bać?
Lęk nie znika „na zawsze”, ale z czasem przestaje rządzić Twoim życiem. Uczysz się go rozumieć, regulować i odzyskiwać przestrzeń na siebie.
Nie musisz już tylko przetrwać. Masz prawo żyć po swojemu.
W Centrum MIND pracujemy z dorosłymi kobietami, które wychowały się w domach pełnych napięcia, ciszy lub chaosu i pomagamy nazywać to, czego przez lata nikt nie nazwał – i odzyskiwać wpływ na własne życie.
Jeśli coś w Tobie podpowiada, że zasługujesz na więcej niż przetrwanie – jesteś we właściwym miejscu.
🔗 Przeczytaj też: Czy to współuzależnienie? Jak rozpoznać i szukać pomocy
📍 Obserwuj nas na Instagramie: @centrummind
📚 Źródła
- Ackerman, R. (2002). Perfect Daughters: Adult Daughters of Alcoholics
- Woititz, J. G. (1983). Adult Children of Alcoholics
- Young, J. E., Klosko, J. S., & Weishaar, M. E. (2003). Schema Therapy: A Practitioner’s Guide
- International Journal of Cognitive Therapy (2020). CBT with Adult Children of Alcoholics
17 września, 2025